Człowiek, istota ludzka, to najpierw ogromne pragnienie komunii, nigdy niezaspokojone. Bóg również, Bóg najpierw. Właśnie tu człowiek jest obrazem Boga. "Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam" – mówi Bóg na pierwszych stronach Biblii (Rdz 1,26), używając tej niezwykle interesującej liczby mnogiej, w czym pierwsze wspólnoty chrześcijan lubiły dopatrywać się obrazu Trójcy Świętej. I zaraz po tych słowach następuje realizacja, również w liczbie mnogiej: "Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę" (Rdz 1,27).

 

Uczynieni przez Boga, podobni Bogu, dla komunii. Stworzeni od razu w kilku, ażeby również człowiek nie stał się samotną jedynością, ale miłością i komunią. Możemy sobie wyobrazić, że gdyby Bóg był sam, stworzy łby unikatowy prototyp, w którym by się kontemplował na sposób narcystyczny, tak jak zaborczy ojciec przypisuje własne marzenia swojemu dziecku. Nie jest to ten przypadek, ponieważ Bóg nie byłby Bogiem, gdyby był samotny, a człowiek nie byłby człowiekiem, gdyby był sam: "Nie jest dobrze, żeby mężczyzna [3] był sam" (Rdz 2,18), "stworzył mężczyznę i niewiastę" (Rdz 1,27). Człowiek jest prawdziwym człowiekiem tylko wtedy, gdy pozostaje w relacji. Bo Bóg jest relacją.

 

 

Z pewnością nie zaprzeczy temu współczesny człowiek, ten, który zdaje się istnieć tylko poprzez, dla i w komunikowaniu się. Jaki sens nadać nieokiełznanemu pragnieniu informacji i konfrontacji tych mężczyzn i tych kobiet, którzy porzucają wsie, by skupiać się w ogromnych megapoliach, którzy przebywają tysiące kilometrów dla kontraktu handlowego czy na spotkanie rodzinne, którzy zatrzymują się nagle na ulicy, gdy zadzwoni telefon w ich kieszeni, którzy zasiadają do posiłków z oczami przykutymi do ekranu odtwarzającego z lekkim opóźnieniem masakry z całego świata; tych internautów, tych wiecznie skaczących po kanałach telewizyjnych? Czy to bulimia komunikacji? Ułomność świata wewnętrznego, nieumiejętność przebywania w swoich pokojach, jak powiedziałby Pascal? Czy może nieprzerwana pogoń za komunią?
 

 

Paradoksalnie, w świecie, gdzie wykształca się i wciąż bardziej organizuje zbiorowość, gdzie nie przestaje ona wkraczać we wszystkie dziedziny życia, a wszystko zmierza do tego, by stać się wspólnotowe – od życia religijnego jednostek począwszy, a na państwowych regułach życia ekonomicznego skończywszy – człowiek nigdy nie był bardziej sam. Przynajmniej na Zachodzie. Uczuciowa samotność staje się pierwszym problemem w wychowaniu dzieci. Za wieloma szkolnymi porażkami, a nawet za rozregulowaniem zdrowia kryje się często trudność w kontrolowaniu swoich relacji z otoczeniem, rodziną czy tym, co ją zastępuje, i kolegami. Kiedy dziecko w wieku szkolnym, pomiędzy ósmym a dwunastym rokiem życia, ma okazję opowiedzieć o swoich najskrytszych pragnieniach, powraca u niego nieustannie podwójne marzenie: być z moimi prawdziwymi rodzicami i mieć prawdziwych przyjaciół, przy czym to drugie jest silniejsze, ponieważ co do pierwszego nie ma czasem nadziei. 

__________________________
Przypis:

[3] W języku francuskim dla określenia człowieka i mężczyzny istnieje to samo słowo - homme [przyp. tłum.].